Che al sides gnü sopolí söl post dla tragedia? Al é meso, ajache chi agn n’êl nia ciamó les agenzies funerares y i auti dai morc. Lapró â i nobli Colz bunamënter orü fá ia döt atira y tl socret, por ascogne l’omizid.
La fossa ciafada en chësc de en gaujiun de laurs por mëte la canalisaziun de na ciasa nöia, podess davëi ester chëra dl Gran Bracun, sce al ne foss un n gran punt de domanda? Ê pa le Gran Bracun tan n pice? Le schelet ciafé é de na porsona de 1,47 m alta, chersciüda fora.
Les
View the embedded image gallery online at:
https://www.lausc.it/valedes-ladines/val-badia/12016-ciafada-la-fossa-dl-gran-bracun#sigProId244e2cb93c
https://www.lausc.it/valedes-ladines/val-badia/12016-ciafada-la-fossa-dl-gran-bracun#sigProId244e2cb93c
Intratan é le schelet gnü mené a Víena por les proes dl radiociarbun, la metoda dl 14C. Cun chësta analisa pó i osc gní datá avisa, dantadöt sce an vá derevers te na spana de tëmp de "ma" 500 agn. La resposta arán de ma/jügn de chësc ann. Sce le schelet foss de na porsona che á vit chi agn danter le 1500 y 1600 ne sarál nia plü da stomé y speculé bëgndî, iló ará la Val Badia na atraziun storich-culturala implü.
Ci sëgn él pa?
Aladó dla liënda ne dess la fossa dl Gran Bracun mai gní ciafada. Sce al ess indere da suzede, é chësc n segnal, che porta döt ater co bun. Sce chësc schelet ciafé é chël dl Gran Bracun gnarál indó le dragun te nüsc raiuns. Sambëgn é la definiziun "dragun" na metafer por de vigni sort de stlet y de manacius. É le "dragun" la gran invajiun de sciori? O é le "dragun" la gran epidemia dl coronavirus? O forsc ince la gran mudaziun dl clima? I messun sté sö cun les orëdles, sciöche le ciaval dl Gran Bracun fajô canche al sintî prigo...
Val’ é sigü: le Gran Bracun n’é nia plü chiló por copé le dragun, y zacai d’atri messará nes salvé, mo che pa?
Magari él les lites de comun de chësta aisciöda che nes presentará n Gran Bracun nü: sarál mo de statöra bassa o alta, y ci nemisc arál pa che le sighitará por le pae fora de tru? (Iaco Rigo)