"Al n’é nia da se lascé do fora"

Data

21 de messel 2021

Galaria retrac

Grandeza scritura

riduci dimensione font aumenta la dimensione del font

Social

FacebookTwitterGoogle Bookmarks
Le primar Marco Pizzinini fej n punt sön la situaziun atuala cun le Covid. Al dij che la situaziun n’é nia passada, se stá cun trica por l’altonn y sotrissëia l’importanza da se lascé fá la variora
L’isté é chiló, cotan de turisć ince y al tira na aria de normalité te nüsc paisc, ince sce la tendënza dles infeziuns Covid mostra indô n aumënt. "La situaziun ti spitoi é al momënt bona", dij le primar dl ospedal da Bornech Marco Pizzinini, mo tl medem pinsier sotrissëiel ince le prigo dala varianta, che ne impormët nia da se lascé do fora. La rezëta é por ël chëra da fá la variora, y chësc zënza aspeté massa dî, por evité che le virus svilupëies variantes nöies. An sá che la tematica dles variores é zitia y despartësc la minunga, pro na pert cun n tonn de gran desfidënza y ince teories che le primar definësc "da fá sté i ciavëis impuntassö". I se l’un cuntada impara.

Dotur Marco Pizzinini, co é pa la situaziun atuala cun le Covid?
Al momënt é la situaziun ti spitoi dër bona. Al é püc caji y porchël mëssi dí che cun la chestiun de jënt che é dër püra vara relativamënter bun. Ci che me preocupëia é che al é ciamó massa pücia jënt che á fat la vazinaziun, cis sura i 40 y sura i 60 agn. La varianta Delta é bele scialdi por incërch y ara me preocupëia cis por l’altonn. Atualmënter n’él sigü nia da se sté massa saurí o se lascé dofora.

I ves aspetëis n altonn critich?
I mëssi dí che i m’la tëmi n pü’. Dal momënt che i spitoi vëgn indô plëgns cun jënt nia vazinada, podarunse avisa indô vire la situaziun dl ann passé y chëra foss por düc canc na gran tragedia.

L’ann passé ênse pormó fora dal pröm lockdown y i un passé n isté feter normal. Iniann pê döt plü rigorus y an á plü caji. Co ves splighëise pa chësta situaziun?
Dan da n ann minânse che le gran foss passé. Ince sce al n’ê ciamó degüna variora ê la situaziun scialdi bona. Mo chiló unse da fá cun n virus che vá y vëgn te n ritm dër demorvëia y al é ri da capí danfora. Ince sce tröpa jënt é vazinada, unse odü che al é veramënter ciamó da mëte averda, deache la cossa n’é nia passada. Plü che i lasciun fá, plü che al se mudará y gnará prigorus por la jënt.

Can podunse pa dí da Os infora che i sun fora dal prigo?
I podun pormó se sté saurí canche le 60-70 o ince le 80% dla jënt é vazinada o á albü la maratia, por podëi dí che le virus ne roda nia plü. Canche la jënt á na certa imunisaziun, sarunse bonamënter fora dal prigo. Tl cialt dl isté é la jënt plü alaleria, á manco contat daite, porchël vál zoruch, mo i savun che cis tl’Inghiltera án la varianta che roda ince d’isté. I un fat i cunc zënza l’ostí; chësc virus podará sigü ince tl dagní se fá ciamó val’ sorpreses. Y sce al vëgn na varianta che é ince resistënta ala variora, podunse indô pié ia da zero. Chësc é ci che i scienziá y i doturs se tëm. Plü snel che la vazinaziun vëgn fata, plü snel che le virus ne roda nia plü y manco variantes che al salta fora.

Döta la intervista cun le primar Marco Pizzinini ciafëise t’La Usc di Ladins di 23 de messé. Iló nes cuntel ince co che ara se stá cun i sorvisc te ospedal, ci che al sint canche al vëiga situaziuns sciöche pro i camionac europeics, olache tröc fej sciöche nia ne foss, y ci che al se pënsa de valgünes teories strambes che ti vëgn tres indô a orëdla.  (Intervista: Pablo Palfrader)