Periculum in mora

Data

27 de merz 2020

Galaria retrac

Grandeza scritura

riduci dimensione font aumenta la dimensione del font

Social

FacebookTwitterGoogle Bookmarks
Comentar de pruma
»Al é prigorus da rové tert«, chësc dit latin passenëia pro la storia de nosc coronavirus. Impröma él gnü ascognü ia tla Cina, spo trascuré dal rest dl monn, y spo cun le tëmp él chersciü te nostes conescënzes empiriches da moscherun inozënt a orco maestus, da influënza sajonala a epidemia, da pandemia a catastrofa personala y umana. La Covid-19 vëgn da n pice gran virus che ti fej sté sö le fle ales porsones y al monn. Al é la maiú desfida sanitara che i ún tla memoria.

La responsabilité de vignun

Zacan n de á Madonna, la »Queen of Pop«, publiché n video olache ara se fej pinsiers söl coronavirus: »Al ne i interessëia nia tan rich che t'es, tan conesciü che t'es, tan ligherzin o sciché che t'es... olache t'abitëies, tan d'agn che t'as, ci beles stories che te sas da cunté.... Chësc virus é l'ecuivalënt che fej düc medemi. Y ci che é tan cröde te döt chësc, é ince tan grandius.«
Chësc virus nes fej düc respon­sabli de nosta vita y sanité, y co­responsabli dla vita y sanité di atri. Al se somëna incërch, lunc y lerch; tan di ti mëisc y agn, y olá indlunch, ne savunse nia.

A ciasa

Les porsones mëss se trá zoruch dales plazes y dales ativités. La ciasa y abitaziun, por chi che n'á öna, ciafa na valüta nöia. Y chi che é deboriada te ciasa ince. I partners y düc mëss se partí la lerch, mëss se gní por se sté düc bun. Al é na proa de convivënza che pé nöia, damana dialogh y respet.
Chës porsones che á messü (y mëss) sté isolades te söa carantena, gonot tla medema ciasa, o pro i pröms ijins, a püc metri da sü mituns y süa familia, sint söla pel y tl cör la surité y l'incherscemun. A é situa­ziuns estremes, che pësa tl »scenti­mento«, danter la tëma che la »mara­tia« pois salté fora y i secunc dla ora che dá inant tan pegher desco mai denant. Tan bel chël momënt da podëi indó tó ti brac la popa y le popo do catordesc dis de isolamënt.

La solidarieté

Sce ara é stada da sintí püch y nia danter i Statesc Europeics, spo ésera gnüda metüda en at te nüsc raiuns tres la coleghia­lité y l'amizizia de singui: scienziá, doturs, ospedai, cliniches, ciases de palsa... y cinamai di­tes y uniuns sozial-culturales can­che al ó ester mascheres y guant sanitar. Deplü paziënc dla Talia y de Südtirol é gnüs mená foradecá por vijites y terapies, cinamai cina fora tla Sassonia. Olache al é solida­rieté él ciamó umanité. Y val' se mostra chisc tëmps: al pice gran virus ne i interessëiel nia i conflic y les veres, ma les porsones; y le virus n'á gnanca confins y destanzes!  (de Iaco Rigo)

Galaria retrac