Spezial


11 de dezember 2020
Dancà y da na pert
Doris Fosco, ensegnanta de ladin e assessora a la cultura del Comun de Cianacei
Podede ne dir vèlch de vosc lurier de ensegnanta de ladin?
Gé ensegne ladin a passa 300 bec de la scola mesèna e ensegnèr me sà bel. Dò l'università, acà 12 egn, aee fat la scola d'istà e aee fat ence n cors de spagnol per la Scola de Fascia; d'uton i me à chiamà a fèr na sostituzion de ingleis. Dapò é seghità a ensegnèr e ades da 6 egn fae demò ladin: me saessa bel ensegnèr ence etres lengac, ma dapò doventassa massa pesoch.
Che raport aede coi lengac?
I lengac me à semper piajù, jà en seconda ...
Podede ne dir vèlch de vosc lurier de ensegnanta de ladin?
Gé ensegne ladin a passa 300 bec de la scola mesèna e ensegnèr me sà bel. Dò l'università, acà 12 egn, aee fat la scola d'istà e aee fat ence n cors de spagnol per la Scola de Fascia; d'uton i me à chiamà a fèr na sostituzion de ingleis. Dapò é seghità a ensegnèr e ades da 6 egn fae demò ladin: me saessa bel ensegnèr ence etres lengac, ma dapò doventassa massa pesoch.
Che raport aede coi lengac?
I lengac me à semper piajù, jà en seconda ...


04 de dezember 2020
Na ciaculeda cun Laura Mutschlechner, studënta de vintedoi ani de Santa Cristina
Dancà y da na pert
Laura, te studieies Scienzes dla Furmazion Primera a Persenon. Co ie pa la vita da studënta chëst ann?
Sciche nce l ann passà ons feter duta la lezions online. Tres na plataforma nes vëniel spligà i cuntenuc da n/a duzënt/a y nce i lëures pratics ntan i lauratueres vën fac a cësa. Dantaldut chëst ann fóssel unì udù dant de mparé a cunëscer plu material didatich per la scolines y per la scoles. Ma davia che al mumënt ne n'iel nia mesun jì te università, nes vën i materiai prejentei tres la ...
Laura, te studieies Scienzes dla Furmazion Primera a Persenon. Co ie pa la vita da studënta chëst ann?
Sciche nce l ann passà ons feter duta la lezions online. Tres na plataforma nes vëniel spligà i cuntenuc da n/a duzënt/a y nce i lëures pratics ntan i lauratueres vën fac a cësa. Dantaldut chëst ann fóssel unì udù dant de mparé a cunëscer plu material didatich per la scolines y per la scoles. Ma davia che al mumënt ne n'iel nia mesun jì te università, nes vën i materiai prejentei tres la ...


27 de november 2020
I se l'un ciacolada cun le diretur dla Scora de Schi y Snowboard da La Ila, Klaus Planinischek
Dancà y da na pert
Klaus, co sëise pa tl laur da se organisé tla scora de schi en previjiun dla sajun da d'invern?
Klaus Planinschek Nos sun tl laur da se organisé y da se arjigné ca sciöche vigni ann. I messun ester arjigná por canche ai nes dijará che i podun daurí. I savun che ara ne jará nia por le punt dl'Imacolada, mo i sperun dassënn che ara vais da pié ia por Nadé. La sajun da d'invern é massa importanta, dantadöt dal punt de odüda economich. Al é n gromun de jënt che ó y che á debojëgn da lauré.
Os ëis dër ...
Klaus, co sëise pa tl laur da se organisé tla scora de schi en previjiun dla sajun da d'invern?
Klaus Planinschek Nos sun tl laur da se organisé y da se arjigné ca sciöche vigni ann. I messun ester arjigná por canche ai nes dijará che i podun daurí. I savun che ara ne jará nia por le punt dl'Imacolada, mo i sperun dassënn che ara vais da pié ia por Nadé. La sajun da d'invern é massa importanta, dantadöt dal punt de odüda economich. Al é n gromun de jënt che ó y che á debojëgn da lauré.
Os ëis dër ...


20 de november 2020
Sta stemana se l'aon ciacolada con Daniele Dell'Andrea »Guzel« da Col, che l é ite coi Scizeri e che l laora a portà fora la roba da beve col camion
Dancà y da na pert
Bondì Daniele, come vala col laor?
Eh, no propio pulito, ades son n cassa integrazion per n mes: nte la dita ulà che laore sion de na zincuantina de lauranc, e l paron l à dit che l ne pagarave incia delongo, ma ajache sion de pi de zincuanta l'à da spetà che siebe l Stato a pagà el davanfora. La eva juda a sta maniera incia st'ansuda: ma se l é l paron a ne la antizipà la paga l é la medema, se aon da spetà che se muove l Stato come st'ansuda rua ben puoch. Jon a laurà a rodol, na stemana a ...
Bondì Daniele, come vala col laor?
Eh, no propio pulito, ades son n cassa integrazion per n mes: nte la dita ulà che laore sion de na zincuantina de lauranc, e l paron l à dit che l ne pagarave incia delongo, ma ajache sion de pi de zincuanta l'à da spetà che siebe l Stato a pagà el davanfora. La eva juda a sta maniera incia st'ansuda: ma se l é l paron a ne la antizipà la paga l é la medema, se aon da spetà che se muove l Stato come st'ansuda rua ben puoch. Jon a laurà a rodol, na stemana a ...


13 de november 2020
Ernesto Brunel da Soraga, da 70 egn ciantor del Cor de gejia
Dancà y da na pert
Al prum de november aede compì 80 egn e da 70 egn ciantade te la Corala Sènc Piere e Paul de Soraga...
Ei, é scomenzà a ciantar tel Cor de gejia de setember del '50, aee 10 egn, don Bepi Boninsegna l volea ne ensegnar na messa neva e l'à metù i tosec ensema ai ciantores gregn. Siane ite de 12 o 13 bec de chel'età.
Co ciantaade?
Enlaùta se ciantaa dut per latin, a forza de proe aon bele cognù emparar, aane ben le part de musega ma se l'é da n dir, se n capìane fora giusta se l'é da ciantar più aut ...
Al prum de november aede compì 80 egn e da 70 egn ciantade te la Corala Sènc Piere e Paul de Soraga...
Ei, é scomenzà a ciantar tel Cor de gejia de setember del '50, aee 10 egn, don Bepi Boninsegna l volea ne ensegnar na messa neva e l'à metù i tosec ensema ai ciantores gregn. Siane ite de 12 o 13 bec de chel'età.
Co ciantaade?
Enlaùta se ciantaa dut per latin, a forza de proe aon bele cognù emparar, aane ben le part de musega ma se l'é da n dir, se n capìane fora giusta se l'é da ciantar più aut ...


06 de november 2020
Romina Plancker, cunlauradëura de Radio Gherdëina
Dancà y da na pert
Romina, posses'a te prejenté n curt?
Romina Plancker Ie son Romina Plancker, é 23 ani y sté te Sëlva. Mi genitores ie Sonia Demetz y Marco Plancker da Larjac. Son cunlauradëura de Radio Gherdëina da doi ani incà.
Co ie pa stat ti percus de stude?
Do la scola mesana sons jita a studië rujenedes tla scola auta Marcelline a Bulsan. Iló éi abù l'ucajion de pudëi fé lezions te bën set rujenedes: tudësch, talian, nglëisc, spanuel, franzëus, rus y latin. Leprò ovi sambën l ladin, che vën rujenà da ...
Romina, posses'a te prejenté n curt?
Romina Plancker Ie son Romina Plancker, é 23 ani y sté te Sëlva. Mi genitores ie Sonia Demetz y Marco Plancker da Larjac. Son cunlauradëura de Radio Gherdëina da doi ani incà.
Co ie pa stat ti percus de stude?
Do la scola mesana sons jita a studië rujenedes tla scola auta Marcelline a Bulsan. Iló éi abù l'ucajion de pudëi fé lezions te bën set rujenedes: tudësch, talian, nglëisc, spanuel, franzëus, rus y latin. Leprò ovi sambën l ladin, che vën rujenà da ...


30 de otober 2020
Chëst'edema se l'unse ciacolada cun la mama jona da La Ila Scilla Burchia
Dancà y da na pert
Scilla, t'es na mama dër jona. Can t'aste pa maridé y tan de mituns aste pa?
Scilla I m'á maridé cun 25 agn, sëgn n'ái 31 y i á trëi mituns: Giorgia de 5 agn, Filippo de 3 agn y Tommaso che á 4 mëisc. Avëi trëi mituns é dagnora sté mi some, i sun dër contënta.
Avëi trëi mituns é dessigü n gran impëgn. Co é pa cambiada tüa vita da canche t'es deventada na mama?
Degüna ëra ne nasc uma. Al é sciöche n laur, che an mëss imparé de por de. Al müda i ritms, an mëss se mëte da pert y se organisé. I mëssi ...
Scilla, t'es na mama dër jona. Can t'aste pa maridé y tan de mituns aste pa?
Scilla I m'á maridé cun 25 agn, sëgn n'ái 31 y i á trëi mituns: Giorgia de 5 agn, Filippo de 3 agn y Tommaso che á 4 mëisc. Avëi trëi mituns é dagnora sté mi some, i sun dër contënta.
Avëi trëi mituns é dessigü n gran impëgn. Co é pa cambiada tüa vita da canche t'es deventada na mama?
Degüna ëra ne nasc uma. Al é sciöche n laur, che an mëss imparé de por de. Al müda i ritms, an mëss se mëte da pert y se organisé. I mëssi ...


23 de otober 2020
Sta setemana on fato doa ciacoles con Debora Faloppa, studentesa de ra rajoneria in Anpezo
Dancà y da na pert
Bondì Debora, ce ne conteto de ti?
Son Debora, ei 17 ane e vado in cuarta de ra scora outes.
Ti t'eve una dei studenc che eva jui n Australia co la scola davan dal coronavirus: ce posto ne contà de chesta tua esperienza?
Son moeste par r' Australia ai 13 de febraro e son tornade ai 29 propio ignante de ra crisi del coronavirus, ra scores r'ea oramai saradaes donca no son tornade fin a canche l'é scomenzà danoo l an de scora. Saon 10 studentes, doi par ogni Istituto del Polo Scolastico, curade ...
Bondì Debora, ce ne conteto de ti?
Son Debora, ei 17 ane e vado in cuarta de ra scora outes.
Ti t'eve una dei studenc che eva jui n Australia co la scola davan dal coronavirus: ce posto ne contà de chesta tua esperienza?
Son moeste par r' Australia ai 13 de febraro e son tornade ai 29 propio ignante de ra crisi del coronavirus, ra scores r'ea oramai saradaes donca no son tornade fin a canche l'é scomenzà danoo l an de scora. Saon 10 studentes, doi par ogni Istituto del Polo Scolastico, curade ...


16 de otober 2020
Alice Deflorian, neva conseiera de l'Union di Ladins de Fascia
Dancà y da na pert
Peste te prejentèr?
É inom Alice Deflorian, son da Cianacei, é 21 egn, n compesce 22 de november. Me é laureà al scomenz de messal a Bologna, é studià antropologia, religions e ziviltà orientale e desche Cesare Poppi, l'antropologh che à studià i ladins, ence a mi me saessa bel n saer de più de nosc folclor e noscia storia.
Ades che fèste?
Ades son dò che laore a la scola populèra de Moena, ensegne ingleis te le clasc terza e quarta, e tras l projet Clil ensegne per ingleis e ladin le materie de ...
Peste te prejentèr?
É inom Alice Deflorian, son da Cianacei, é 21 egn, n compesce 22 de november. Me é laureà al scomenz de messal a Bologna, é studià antropologia, religions e ziviltà orientale e desche Cesare Poppi, l'antropologh che à studià i ladins, ence a mi me saessa bel n saer de più de nosc folclor e noscia storia.
Ades che fèste?
Ades son dò che laore a la scola populèra de Moena, ensegne ingleis te le clasc terza e quarta, e tras l projet Clil ensegne per ingleis e ladin le materie de ...


09 de otober 2020
Dancà y da na pert
Maddalena Rabanser, studënta de marketing y economia
Posses'a te prejenté n curt?
Maddalena Rabanser É 20 ani, ste a Urtijëi deberieda cun mi genitores Marion y Pauli y mi fra Simon, che ie doi ani plu vedl. Mi pere y mi fra lëura pra na assegurazion, mi oma ie secretera te hotel.
A scola sons for jita a Urtijëi. É tlo nce fat l ITE Sezion Turistica.
Te mi tëmp liede me urti gën cun cumpanies, feje gën fotografies y é la pascion dl jì de viac.
Do la scola ies jita a fé la hostess. Co pa nscila che te es ulù ti jì do a chësc lëur?
Dan jì a studië ...
Posses'a te prejenté n curt?
Maddalena Rabanser É 20 ani, ste a Urtijëi deberieda cun mi genitores Marion y Pauli y mi fra Simon, che ie doi ani plu vedl. Mi pere y mi fra lëura pra na assegurazion, mi oma ie secretera te hotel.
A scola sons for jita a Urtijëi. É tlo nce fat l ITE Sezion Turistica.
Te mi tëmp liede me urti gën cun cumpanies, feje gën fotografies y é la pascion dl jì de viac.
Do la scola ies jita a fé la hostess. Co pa nscila che te es ulù ti jì do a chësc lëur?
Dan jì a studië ...