La Usc di Ladins

Cunzert dl’Orchestra Sonoton Gherdëina
L’Orchestra Sonoton Gherdëina nvieia de cuer al cunzert da d’instà n sada ai 12 de agost dala 20:30 y n dumënia ai 13 de agost dala 17:00, for sun Plaza de Chemun te Sëlva
Ntan l cunzert, sot ala direzion mujighela de Alex Designori, puderan scuté su l’opres »L’Arlésienne Suite No.1« de G. Bizet y »Bilder einer Ausstellung« de M. Mussorgsky/M. Ravel. Chertes de ntreda ie da giapé pra la cassa da sëira dala 19:30 inant (de sada) y dala 16:00 inant (de dumënia). N possa nce apusté danora la chertes tl ufize dla Lia dl Turism de Sëlva, cherdan su l numer de telefonn 0471777900. L’Orchestra Sonoton Gherdëina se ncunforta sun Vosc unì!

Giaurida dla mostra – dl chiet y dl scuté
Ncuei ai 4 de agost vëniel giaurì tla galaria Vijion ora Puntives, da mesa la 9 da sëira, la mostra culetiva »dl chiet y dl scuté«, cun opres che nvieia a paussé y pensé do
Te n tëmp te chël che l ie n drë’ muvimënt te nosta valeda, dedichea la galaria Vijion na mostra al chiet y al scuté. Co spieghen pa y co sënten pa l chiet tl’ert? A chësta dumandes ulëssa la mostra mpue ti jì do.
Tl’ert à l chiet y l scuté for abù una gran mpurtanza, sce penson ai depënc tla dliejes, o a truepa d’autra opres che nvieia ala medita­zion y al jì ite te se nstësc. L ie n’ert sota, da chëla che luna ora na belëza devina. Si carateristica ne ie nia la sensazion sterscia, ma na finëza emutiva. L artist Wasily Kandinsky ova dit: »L’opra nasc dal bujën, da na ntenzion y dal sonn dl’ana dl artist«. Per i artisć ie i mumënc de chiet y de scuté de gran mpurtanza per svilupé ideies y soluzions nueves. I mumënc de gheneda à nce velch de spirituel. I possa simbolisé la fin, ma cie che ie plu de mpurtanza ie si capazita de vester d’ispirazion per l nuef.  
Artistes y artisć che tol pert: Josef Kostner, Flavio Senoner, Andrea Varesco, Andreas Zingerle, Alessandro Del Pero, Marlies Baumgartner y Wilma Kammerer.
La mostra »dl chiet y dl scuté« resta davierta nchin ai 2 de setëmber, da lunesc nchin de sada danter la 4 y la 7 domesdì.

Al Plan: festa cun gran defilada dles liëndes
Chësta fin dl’edema él festa a Al Plan. Un di apuntamënc prinzipai é la domënia domisdé, cun la gran defilada »Le Rëgn de Fanes«
Sabeda y domënia ai 5 y 6 d’agost vëgnel fat festa da d’isté a Al Plan. An mët man bele la sabeda sëra dales 18:00, cun la daurida dla festa pro paiun de paisc. Dales 21:00 inant cina ala 1:00 de nöt él musiga dal ví cun le grup »The Snoops«. La domënia ai 6 vára inant dales 11:00 cun na matinée, aspetan le gran apunta­mënt dl domisdé. Dales 14:00 gnarál tigní la gran defilada »Le Rëgn de Fanes«, cun grups che rapresentará figöres y personaji fora dles liëndes dles Dolomites. La defilada pëia ia pro Ciasa dl parch y jará incër döt le paisc cina a Plazores, por gní spo sö por strada prinzipala cina tl zënter. Dedô sarál ciamó musiga y intrati­gnimënt cun la »Hopfenmusig« y spo cun »Die jungen Pseirer«. Por spëisa y boanda vëgnel sambëgn fistidié.

Hyelin Lee te dlijia de Badia
L’orghelista südcoreana sona pro le Festival Badiamusica, en lönesc ai 7 d’agost dales 21:15, te dlijia de Badia
Hyelin Lee é na orghelista jona, nasciüda l’ann 1995 a Seoul tla Corea dl Süd. Iló ára ince metü man le stüde de orghe, che ara á porté inant tla »Musikhochschule« de Stuttgart. Ara é davagnadëssa de de plü pesć. En lönesc ai 7 d’agost dales 21:15 sarára da aldí söl orghe dla dlijia de Badia, olache ara porta dant toc de Georg Muffat (1653 – 1704), Georg Böhm (1661 – 1733), Johann Sebastian Bach (1685 – 1750), Wolfgang Amadeus Mozart (1756 – 1791) y Felix Men­delssohn Bartholdy (1809 – 1847).

»Sinfonie concertanti« a Corvara
Por le Festival Badiamusica él da aldí en jöbia ai 10 d’agost dales 21:15 la »Streicherakademie Bozen« cun Giuliano Carmignola
L’Academia de stromënc da archët da Balsan y Giuliano Carmignola é i protagonisć dl conzert »Sinfonie concertanti«, söl program en jöbia ai 10 d’agost dales 21:15, tl salf dles manifestaziuns a Corvara.
La »Sinfo­nia concertante« é na musiga lisiera y nobla, pro chëra che al röia adöm devertimënt, serenada, conzert solistich y sinfonia. Ara é plëna de melodia y tl medem momënt rica tl lingaz musical y tl’architetöra dl’opera, ara é impegnativa mo impó vëgnera presentada cun lisirëza y eleganza. La »Sinfonia concer­tante« é n plajëi por le publich y por i musizisć instësc.

»Vivanda« a La Pli
Le festival Badiamusica inviëia en sabeda ai 12 d’agost dales 21:00 tla ostaria Sotrú a La Pli, por le conzert »Vivanda« cun le trio »Cordes y Butons«
La vita é n bal. Datrai caotica y turbolënta, datrai pazifica y calma: vigni momënt á so ritm. Le trio »Cordes y Butons«, metü adöm da Reinhilde Gamper (zitra y usc), Tamara Gamper (vidora y usc) y David Moroder (acordeon y usc) á trasformé te musiga le füch dl plajëi por la vita: »Vivanda«. La parora vëgn dal latin y ó dí »vita«. Composiziuns originales y aranjamënc delicac se completëia un cun l’ater y mostra sö che l’essënza dla vita ne pó nia gní descrita ma cun öna na parora. Cun sües usc y sü stromënc alpins nes trasportëia i trëi musizisć te n ambiënt sonor sperimental cun n program ampl. Ai á cherié n univers sonur musical particolar che se avijinëia al raiun dles Alpes, al’Irlanda, ala Ruscia, ala Polonia, ai Paisc dl Nord, conscidran ince sü percursc musicai personai.
Por le conzert vëgnel ince pité n sorvisc de shuttle da Al Plan demez.

Ilominaziun dl Sassongher
Le crëp simbol da Corvara gnará ilominé ai 11 d’agost, cun acompagnamënt musical dla Müjiga Calfosch/Corvara
En vëndres ai 11 de agost gnarál organisé a Corvara la tradizionala ilominaziun dl Sas­songher, le crëp simbol dl paisc. La mani­festaziun mët man dales 20:45 y gnará abelida dala Müjiga Calfosch/Corvara, che fej n’entrada fora por le zënter y tignará spo n pice conzert sön le paiun te plaza de comun. En chësc de sarál da ti mëte averda al crëp de Sassongher, che gnará ilominé da n valgügn mëmbri dl Aiüt Alpinisć Alta Badia.
L’ilominaziun podará gní odüda direta­mënter dal zënter, che resta stlüt al trafich döt l’isté dales 18:00 ales 22:30. An podará ince amiré n cil da stëres y speré da odëi val’ stëra che toma.
Te chësta ocajiun gnarál pro salf dles manife­staziuns dé fora buhtli da pert dl cogo Simone Cantafio. Ci che vëgn trat ite vá a fin de bëgn por l’assoziaziun »La miglior vita possibile«, che sostëgn les cures paliatives pediatriches.

L é endò Festa ta Mont
La festa più bela del istà fascian ve speta te la Val de Sèn Nicolò a Poza
En sabeda e domenia ai 5 e 6 de aost la Val de Sèn Nicolò a Poza se empienirà de jent, musega, perfumes, cultura, tradizion e legreza per la 16^ edizion de Festa ta Mont.
Te zirca 20 stonc i volontadives de la socia­zions se darà ju per enjignèr de bona magnadiva de ogne sort, con piac de la tradizion e douces golousc. Vegnarà endrezà jeghes e entrategni­ment per picoi e gregn: la teleferica, l saut tel fegn, l trampolin elastich, desvalives laborato­ries, la mostra naturalistica e n muie de auter.
L tem de chesta edizion l é la comunicazion, che vegnarà svilupà tras l endrez de trei picola stues: cambres fedrèdes de legn che caraterisea nesc raions da mont olache noscia jent se binèa canche no vegnia lurà te ciamp, do l fegn o te stala. Chiò sarà l met de se fèr cater ciacoles en compagnia.
No menciarà musega e legreza sun dut l percors e chest an sarà la neva del laboratorie per gregn ‘yoga tel bosch’, tant la sabeda che la domenia da les 14:00 a les 17:00, con preno­tazions chel dì sul post. En domenia les 11.00 vegnarà zelebrà la messa te Mesaselva. Duta l’ativitèdes jirà inant duc doi i dis da les 10:00 fin les 18:00, canche la festa vegnarà serèda.
Se pel ruèr ite a pe da desvalives troes (da troèr ence su la piata internet www.festa tamont.it) o con na bela raida panoramica compagnèda dai menacrepes (enscinuazion ti ofizies del Sport-Checkpoint). Da les 9:00 fin les 19:00 sarà atif n servije de trasporc da Vidor fin te Sauch al cost de 3 euro a viac (jir e vegnir 5 euro).
Ve speton duc con gaissa e legreza te Val de Sèn Nicolò! No mencià!!!

Benstèr tel bosch e con la creida
L projet »Natura creativa« de la Risola sporc ativitèdes per joegn e per gregn dai 18 ai 99 egn
Duc saon che l contat con la natura ne fèsc stèr ben, l renforza l corp e l chieta l cef. I ultimes studies à desmostrà benezifies dalbon gregn, per smaorèr la defenjion imunitèra, miorèr la prescion, regolarisèr l bater del cher e smendrèr l stress. Dut chest deida a miorèr l’atenzion, la creatività e la capazità de ressolver i problemes e a fèr crescer l’empatia envers i etres e la sensazion de stèr miec.
Per chest la Risola, ensema con la sociazions Forestling e Kreides e col sostegn del Comun General de Fascia met dant trei ativitèdes de lunesc domesdì en contat con la natura per l benstèr di sentadins,
Ai 7 de aost da les 15:00 a les 18:00 tel bosch vejin a Soraga »Enconter col bosch« col espert Arno Cardini per jir en relazion con la vita vegetala con duc i 5 sensc, recognoscer la marevea de la creazion te ogne forma, color, son e perfum, stimolan la creatività che aon daite.
Ai 21 e 28 de aost da les 15:00 a les 18:00 »A la descorida de la creida« a Sèn Jan te Istitut Cultural Ladin. L’esperta Katiuscia Rasom compagnarà i partezipanc te na raida sul teritorie per chierir la creida che dapò vegnarà lurèda te n laboratorie, per soscedèr la creatività e la manualità.
Ai 4 de setember da les 14:00 a les 17:00 tel bosch vejin a Soraga »Da la semenza al èlber«, arvejinament a la natura con Tatiana Tulini travers na esperienza de teater per descorir i secrec e la strategies de soravivenza de la piantes.
Duta trei la ativitèdes é adatèdes per joegn e gregn dai 18 ai 99 egn e les à n cost de 12 euro. Info e enscinuazions da Stefania Povolo al 340 8345228 o da Katiuscia Rasom al 393 3377940.

Musega sa mont e a la Grenz
Apuntamenc de valuta al Panorama Music con »Serenismar Ensemble« sun Lujia ai 6 de aost e Felix Rossy e sie sestet sun Ciampedie ai 9
Va inant l »Val di Fassa Panorama Music«, festival endrezà da la sociazion La Grenz de Enrico Tommasini en colaborazion coi impianc portamont e l sostegn de l’APT de val. I con­zerc é debant a l’averta sa mont entorn mesdì, se fossa catif temp l é na alternativa daite. Ge vegn dat lèrga ence a artisć ladins o de mendranzes linguistiches te la sezion JMMJ, »Joegn de Mendranza e Musega Jazz«.
En domenia ai 6 de aost al Chalet Valbona sun Lujia da les 11:00 musega ispirèda da la fegures feminines de la Dolomites de »Serenismar Ensemble«
En mercol ai 9 de aost da les 12:00 sun Ciampedie gran jazz col joen catalan Felix Rossy te n sestet internazionèl de valuta. Rossy e sie grop sonarà ence al International Jazz Party & Jam Session en mèrtesc ai 8 e en jebia ai 9 da les 21:00 a Moena a La Grenz (Strada Saslonch 56).
Info sul sit www.fassa.com e su la piates face­book e instagram valdifassapanoramamusic.

»Family direkt – Pronto Family«
Oferta nöia de consulënza dl Consultore familiar (»Familienberatungsstelle«) ince te Raiun Sozial Val Badia a Picolin en mercui, ai 2 de agost 2023 dales 16:00 inant, y ince ai 6 de setëmber 2023, tla 3. alzada
L’oferta é ponsada por dötes les generaziuns tles situaziuns desfe­rëntes de vita. Stress, conflic tla relaziun, cosses che pësa söl laur, contesć soziai, familia o ince maratia se damana na consulënza, n aiüt. Family direkt pîta sön domanda consulënzes telefoniches te na manira dër spontana o ince consulënzes personales. Personal cualifiché se tól tëmp (danter 30 y 45 menüc) por Os. La consulënza é debann. I termins pó gní tuc online sot a www.familydirekt.it o al 0471 1550900!

Cursc creatifs
I cursc de Pia Pedevilla vá inant
La designera cun habitat a Bornech tin te so atelier a Bornech (tla strada Gross Gerau Promenade 6c) deplü cursc por pici y gragn.
Pitöra sön drap (curs de 4 ores)
Por mituns dai 7 agn insö (acompagná), por maestri y adulc interessá. Termin: sabeda ai 12 d’agost dales 14:00 ales 18:00.
Tiers dla jungla de lëgn (curs de 4 ores)
Por mituns dai 7 agn insö (acompagná) y adulc che ó decoré na ciamena di mituns o pastelné na scincunda. Termin: sabeda ai 19 d’agost dales 14:00 ales 18:00.
Prisc por curs: 60,00 euro plü 20,00 euro de material.
I cursc vëgn metüs a jí en colaboraziun cun l’EPL–Ert por i Ladins. Al vëgn tut sö al plü 6-8 partezipaziuns pro curs. Iscriziuns y informaziuns: Pia Pedevilla, tel. 348 2221 745, info@piapedevilla.com

S’arjigné al trilinguism
Le Sorvisc ai Jogn Val Badia en colaboraziun cun l’Istitut Ladin Micurá de Rü mët a jí ince chësc ann le curs por s’arjigné ca al ejam de trilinguism, por jogn y jones da 16 cina a 30 agn
Tl’edema dai 21 ai 25 d’agost gnarál fat de plü eserzizi por imparé da scrí y da baié bun le ladin dla Val Badia. Al gnará insigné la gramatica, l’ortografia, adöm a val’ simulaziun dl ejam scrit y a usc. Sce zacai á l’intenziun da fá l’ejam de trilinguism, pó chësc curs oghé por se arjigné ca. Canche an se scrí ite al curs él important da dé dant le livel a chël ch’an oress s’arjigné ca (le curs é ponsé dantadöt por le livel B2 y le livel C1).
Important: sce an se scrí ite a chësc curs, ne se scrion nia ince ite al ejam de trilinguism a Balsan! Chë iscriziun mëss gní fata da vigni partezipant a pert, sön la plata www.provinz.bz.it. I aconsiun da se scrí ite adora assá, deache le tëmp de aspeta é de n valgügn mëisc.
Le curs gnará tigní tl Istitut Ladin Micurá de Rü a San Martin de Tor dales 19:30 ales 21:00. Les iscriziuns pó gní fates online sot a www.proiec.org,  anter le mercui ai 10 de agost. Le cost é de 20,00€.