La Usc di Ladins

Stödafüch y socoridus mëss pié ia n gröm de iadi ia por l’ann, mo por fortüna sozedel dër dainré, ci che é sozedü en mercui ai 22 d’otober da sëra. Diesc menüc dan les 6 é rovada ite la comunicaziun che al ê tomé jö n elicoter tl raiun de Fanes. Insciö é piada ia aslöm döta la mascinaria de socurs, aladô dl protocol preodü te chisc caji. Pro i stödafüch él jü fora le livel de alarm 6, che stá por gran intervënt tecnich, oalche al é gnü alarmé chi d’Al Plan, La Pli, San Martin y ince dl Raiun Bassa Val de Puster. Alarm á sambëgn ciafé l’Aiüt Alpin cun le joler de socurs y la scuadra dl Aiüt Alpin Mareo, sciöche ince le socurs de munt dla Finanza y tambëgn i Carabiniers. Na dërta cumpëda de auti jô da Al Plan ite por la Val cun löms y sirenes impiades, por rové sön le post dl intervënt.

Sozedüda ésera sot Crist jö che an dij, püch denanche rové sö dales üties dla munt de Fanes, nes cunta Diego Clara, socoridú y referënt stampa por l’Aiüt Alpin Mareo. Iló gnôl taié lignan, che messâ spo gní trasporté cun le joler. Sön co che l’inzidënt s’á porté pro pón ma speculé, dij inant Clara, mo fat él che i socoridus s’á ciafé dant n scenar cun l’elicoter lobrí a costëi danter i lëgns, te n post rî da rové pormez. I pröms da rové sö é stá i socoridus cun le joler dl Aiüt Alpin, che s’un á ince atira tut sura dl pilot ferí. Ara se trata de n ël de 51 agn dla Valsugana, che é aladô dl sit altoadige.it instës ince capo de socurs alpin y ispetur de stödafüch. Al ê porchël ince n colegh. L’ël á messü gní recuperé cun la binda y deache les ferides ê bindebó serioses, ál messü gní intubé y é spo defata gnü joré tl ospedal da Balsan. Ciamó denant ê rová sö ince i socoridus dl Aiüt Alpin, dla Finanza y omi di stödafüch, por n intervënt che ê dificoltus sot a plü punc d’odüda: de un n vers deache al gnô tres plü scür, dl ater vers deache al ess podü rogore fora cherosene dala mascin. Cossa che an á evité ince cun l’aiüt di acompagnadus de jore dl Aiüt Alpin. Canche l’Aiüt Alpin Mareo á sciafié da lascé alsavëi tres funch che al ê na porsona sora ferida y che al n’ê nia prigo da medefüch, á ince na pert di stödafüch indô podü zoruch te sü magazins. I ultims é rová zoruch incër mesa dles 10 da sëra. L’elicoter tomé jö é intratan gnü secuestré, y al sará compit dles forzes dl ordin da inrescí plü avisa les dinamiches de co che ara s’á porté pro. 

L’Aiüt Alpin "salva" la comunicaziun
A pert l’intervënt instës, él en chësc iade ince da alzé fora n ater aspet: les dificoltés de comunicaziun che an á cis ince tla munt de Fanes, olache le sistem digital di funcs "TETRA" ne funzionëia nia. Al é sté l’Aiüt Alpin Mareo che á salvé la situaziun, deache al é i susc che á n canal analogh sön Fanes – por mirit de n repetidú che ai s’â metü sö instësc sön Col Bechëi, dan 5 agn. Insciö á l’Aiüt Alpin podü fá da punt radio por dötes les organisaziuns, zënza ne fossel nia sté meso da se baié. Chësc é n aspet che ince le comandant di Stödafüs d’Al Plan Christian Rindler critichëia: "Al é bele agn che i ciarun da ciafé na soluziun. I un albü cotan de intervënc sön munt, mo i ne sciafiun nia da comuniché. Cun le "Tetra" rovunse cina sö dal Le Piciodel, dedô nia plü – y insciö gnanca sön Senes y Fodara Vedla. En chësc iade ésera por fortüna garatada dër bun cun l’Aiüt Alpin, mo i speri dassënn che ara vais tosc da ciafé na soluziun."  (pablo)