La Usc di Ladins

Raides a pe per descorir l teritorie
L Comun General de Fascia, tel chèder de l’Aisciuda Ladina, endreza trei raides: da Moena sun Portonaea, da Tamion al jouf de Ciareja e dal Pas Pordoi sun Ciantrujan
L Comun General de Fascia, en colaborazion con la Scola Ladina, l’Union di Ladins e l Istitut Cultural Ladin ‘majon di fascegn’ à endrezà ence chest an l’Aisciuda Ladina, festival del lengaz e de l’identità. L argoment, aprijià l an passà e tout su ence chest an, l é chel de la toponomastica ladina per cognoscer e recordèr i inomes de nosc raion, testamonesc veiores de storia e comunanza.
Per cognoscer miec e valorisèr nosc teritorie i Servijes linguistics del CGF à endrezà trei raides.
En sabeda ai 17 de mé con Giorgio Poschia­vin e Leonardo Cocciardi se va ‘su la seides del Prinzipat’ do i termegn veiores che segnèa l confin di prinzipac de Persenon e de Trent, n troi anter natura e storia per cognoscer la pedies del passà. Se se troa da les 9:00 jun Navalge ló da la scola de schi.
En sabeda ai 24 de mé con Damiano Lorenz se va da Tamion al jouf de Ciareja, n picol viac anter storia e devozion, compagné da la paroles de Père Frumenzio Ghetta. Se se troa da les 9:00 sun Tamion.
En sabeda ai 31 de mé con Stefano Coter se va ‘a ciamorc sul Jouf’ sun Pas Pordoi. Se ponta via da les 7:00 da doman dal jouf per ruèr sun Ciantrujan per veder la besties da mont e del bosch.
Na raida de presciapech 3 ores e mesa. Se jirà deretorn col pulmin endrezà dal Comun General de Fascia, ge vel se enscinuèr dant dai 26 de mé al 0462 764500 opzion 4 o a la direzion e-mail cultura@cgf.tn.it.

Nrescida per l plann dl tlima
L Chemun de Urtijëi mët a jì na nrescida per abiné soluzions che porta pro a n svilup sustenibl dl chemun. La cumenanza ie de cuer nvieda a fé pea
L Chemun de Urtijëi ie tl lëur de lauré ora n plann dl tlima. L ubietif de chësc plann ie chël de analisé la situazion atuela dl Chemun, de se njenië ca strategicamënter ala mudazions dl tlima y de mëter ju soluzions per la prutezion dl tlima.
N ulëssa ti dé la puscibltà a duta la zitadines y duc i zitadins de Urtijëi de tò pert al pruzes y de dé si cuntribut cun si idées.
Per chësc vëniel fat na nrescida cun l ubietif de abiné soluzions che porta pro a n svilup sustenibl dl Chemun.
La nrescida ie anonima y ie da abiné online (https://de.surveymonkey.com/r/5Z8 DWZL) o sun papier te Chemun.

Savëi da nen gní fora bun cun i atri
Le Consëi de formaziun Badia inviëia ai 23 de forá a n referat cun Barbara Schnitzer
»Knigge – L’ert da nen gní fora bun cun i atri« é le titul de n referat organisé dal Consëi de formaziun Badia. Al vëgn tigní en vëndres ai 23 de ma dales 14:30 ales 18:30, tla Ciasa J. B. Runcher a Badia. Refe­rënta é Barbara Schnitzer.
Savëi co nen gní fora bun cun i atri é n fatur de suzes sides a livel privat co profe­scional. Te chësc re­ferat ciafa­rëise consëis y idees sön le lingaz dl corp, smalltalk, forza de convin­ziun y stil. Insciö ciafarëise sovranité y segurëza te vigni situaziun. Iscriziuns cina ai 21 de forá ala mail cf.badia@rolmail.net

Margarites y ciüfs
L’EPL-Ert por i Ladins inviëia al pröm curs da d’isté dediché al’ert dl fer trat
Le curs insëgna le förtl y l’ert da intrecé le fer trat por realisé a man de pices margarites: autentiches, originales y pla­jores. Maester é l’artist Gio­vanni Pinosio. Le prisc por tó pert al curs é de 70,00 Euro (50,00 Euro por i iscric y les iscrites al’EPL). Le curs gnará tigní a San Martin de Tor, la sabeda ai 7 de jügn 2025, dales 14:30 ales 18:00. Infor­maziuns y prenotaziuns pro Gaia al nr. 333 3653636.

Scola mesana nueva GAIA: Sëira de nfurmazion
N lunesc ai 19 de mei dala 20.00 uniràl prejentà a Puntives l cunzet dla scola mesana aldò de Maria Montessori
D’autonn puderàn crì ora de jì te na scola mesana nueva, la prima de chësta sort te Sudtirol. L sarà na scola de vita tla cumenanza, aldò dl cunzet drët revoluzioner per jëuni »The Erdkinder«.
Per chi che à fat na elementera Montessori ie chësta na bela ucajion per pudëi jì inant cun chësta sort de nsëniamënt. L’iscrizions, che sarà ala fin de mei, ie daviertes a duc chëi che fajerà d’autonn la 1a y 2a tlas, i posć ie limitei.
De ciun ambient à pa i jëuni debujën per mparé y se svilupé? Tla sënta de scolina y scola recunesciuda a Puntives pòssen unì a scuté su per se fé na idea.

Fufules ala jënt de tëmp
Tla Cësa di Cungresc a Urtijëi vëniel metù a jì na cunferënza n con’ dla fufules a jënt de tëmp
L’Assoziazion Nazionela Carabinieres – Sezion de Gherdëina, deberieda cun l Cumand dla Cum­panìa di Carabiniers de Urtijëi, à l plajëi de nvië ala cun­ferënza publica n con’ dla fufules ala jënt de tëmp, n juebia ai 22 de mei, dala 17:00 tla Cësa di Cungresc »Luis Trenker« a Urtijëi.
La cumenanza ie nvieda a tò pert y sambën nce a fé dumandes spe­zifiches. La manifestazion ie me­tuda a jì n cun­laurazion cun l Chemun de Urtijëi.

Conzert d’aisciöda dla Müjiga Calfosch – Corvara
L’apuntamënt é por la sabeda ai 24 de ma dales 20:30 a Corvara. La Müjiga porta dant toc moderns y tradizionai y danfora podarán ince aldí la Müjiga di jogn »The Groovy Wind Band«
La Müjiga Calfosch–Corvara tëgn en sabeda ai 24 de ma le conzert d’aisciöda, sot la bachëta dl dirighënt Gerhard Mohr.
I jogn dla »The Groovy Wind Band«
Le conzert mët man dales 20:30 tl salf dles manifestaziuns a Corvara y sciöche da tradiziun podarán odëi por pröms sön paladina i musicontri jogn dla »The Groovy Wind Band« adöm al verdajogn Michael Pescolderung.
Da Zarathustra cina al Re Liun
Le conzert jará inant cun le program dla Müjiga Calfosch-Corvara, che porta dant la fanfara »Also sprach Zarathustra«, »Red Rock Mountain« y »Love Theme from the Godfather« cun la solista Iris Mersa al saxofon.
Onoranzes por agn de ativité
Danterite ti gnarál spo surandé les onoranzes a n valgügn musicontri che fej bele pert da plü agn dla uniun. Tla secunda pert podarán ascuté »Highland Cathedral«, n medley de »The Lion King«, la ciantia taliana »Funiculi Funicula« y la polca »Träume in die Zukunft«.
Düc i amanc dla musiga é dër bel inviá da gní a ascuté sö le conzert y passé na serada en com­pagnia dles beles melodies.

»L’adurazion de Maria tl Renascimënt«
L cunzert sot ala direzion de Claudio Kerschbaumer sarà ai 24 de mei dala 20:00 tla Dlieja de San Durich a Urtijëi
L Ensemble Gherdëina à l plajëi de nvië a si cunzert dedicà defin ala mujiga che à coche argumënt zentrel la devozion Mariana.
Da audì saràl pec dl tëmp dl Renascimënt dla Talia, danter l auter de Palestrina, da Venosa y Gabrieli. L cunzert vën metù a jì n culaurazion cun l’urchestra »Tiroler Barock­instrumentalisten«. La direzion ie de Claudio Kerschbaumer.
La ntreda ie liedia.

Viac de 5 dis tl Saarland: iscrizions
La grupa KVW de S.Cristina mët inò a jì n viac da d’autonn, chëst iede tl Saarland, la Region dla Mosel y Luxemburg, dai 1. al 5 de utober. Iscrizions n mierculdi ai 21 de mei
L vën pià via de mierculdi per furné de viers de Tübingen, na blòta zità al Neckar, cunesciuda per si università. Cun n mëinajita dl luech jiràn a vijité chësc luech. Daldò furneràn a Trier, ulache n durmirà cater sëires. Trier ie pert dl patrimone culturel dl UNESCO y ie una dla plu vedla ziteies di Paejes Tudësc. La »Porta Nigra« ie un di monumënc plu cunescui. L terzo dì jiràn cun la berca sun l Mosel. L ultim di jiràn tla zità de Luxemburg.
Chi che se scrij ite al viac dan l 30 de mei possa sparanië 100,00€. La iscrizions ie n mierculdì, ai 21 de mei dala 8:00 ala 12:00 tla pitla sala Raiffeisen tl Chemun de S.Cristina. Da tò pea iel la cherta d’identità, la cherta sanitera y l’adres e-mail. Per plu nfurmazions: Emmerich Senoner, 335 5713575.

Sonns y melodies d’aisciöda a San Martin
Conzert tradizional d’aisciöda dla Musiga da San Martin de Tor, en sabeda ai 17 de ma dales 20:00 tl salf dles manifestaziuns da San Martin. Melodies da ligrëza y buna vëia
La Musiga da San Martin de Tor á indô le plajëi da porté dant le program imparé ite ti ultims mëisc, n program cun melodies che porta ligrëza y buna vëia.
Söl program ince toc modernsy de ciantauturs conesciüs
Sot ala bachëta de Katrin Zingerle podarán aldí n conzert te döes perts. Le conzert mët man cun la marcia »Sempre Unita« de Michael Geisler, spo pón aldí le toch por conzert de James Swearingen »Centuria«, inant junse cun »Nora–Licht des Nordens« de Thomas Asanger y por stlü jö la pröma pert gnaral soné le toch modern »The prayer« de Celine Dion y Andrea Bocelli, aranjé da Frank Bernaerts.
La secunda pert mët man cun le toch »Tequila Polka« de Zdenĕk Gurský, soné dai dui solisć Simon y Marco. Ara vá spo inant cun la pert moderna: an podará aldí »Coldplay in Symphony« ar. da Bert Appermont y »The Best of Queen« ar. da Paul Murtha, che i sonarun adöm ales mitans y ai mituns dla scora de musiga. Le conzert se stlüj jö cun öna dles beles melodies de Giorgio Moroder, ar. da Frank Bernaerts, »Flashdance... what a feeling«.
Düc i mëmbri dla musiga Ves inviëia cun gran ligrëza a passé na sëra cun de beles melodies. I Ves aspetun!

De Internazional di Museums
Le Museum Ladin inviëia al »De Internazional di Museums«, en domënia ai 18 de ma
Te chësta ocajiun vëgnel presenté dales 15:00 tl Museum Ladin Ursus ladinicus a San Ciascian le liber por mitans y mituns »RED, le pice dino n pü’ atramënter« de Nezilla & Nico, cun n laboratore creatif. Implü vëgnel pité na vijita menada fora por le museum Ursus ladinicus (dales 14:00 por todësch y dales 17:00 por talian) cun le paleontologh Herwig Prinoth y acompagnada da n aperitif cun musiga.
La manifestaziun vëgn organisada en colaboraziun cun la Cooperativa Turistica Alta Badia. En chësc de é l’entrada ti museums Ciastel de Tor y Ursus ladinicus dales 10:00 ales 18:00 gratis.

»cantus iuvenis cun Nadia Rungger«
Conzert dl cor da Viena y letöra dl’auturia de Gherdëna, ai 29 de ma tl Museum Ladin Ciastel de Tor
Le Museum Ladin inviëia en jöbia ai 29 de ma dales 18:00, tl Museum Ladin Ciastel de Tor, ala mani­festaziun »cantus iuvenis cun Nadia Rungger«.
Le conzert dl cor da Vie­na »cantus iuvenis« adöm ala letöra dl’auturia Nadia Rungger porta le titul »Identité danter lin­gac«, che dess fá da cor­nisc por rimes y cian­ties por­tades dant te deplü lingac y invié a ponsé do sciöche le lingaz influ­enzëia nosta identité.